Reageren op ESRS-E1: de impact van klimaatverandering

Derk de Haan

Senior consultant ESG & Mandatory Reporting

Inhoud

• Wat is ESRS E1?
• Wat dekt de ESRS E1-norm?
• Wanneer gaat ESRS E1 in?
• Wat betekent ESRS E1 voor jouw bedrijf?
• Hoe te reageren op de ESRS E1?
• Wat zijn de voordelen van een voorsprong?
• Hoe kan Anthesis je ondersteunen?
• Neem contact op

Deel dit artikel

• Deel via Linkedin
• Deel via Facebook
• Deel via X
• Deel via e-mail

Derk de Haan, Senior consultant ESG & Mandatory Reporting, deelt inzichten over de European Sustainability Reporting Standards E1 (ESRS E1), wat deze inhoudt, het verband met het bredere landschap van duurzaamheidsrapportage en hoe organisaties zich kunnen voorbereiden.

Overzicht ESRS-normen

Twee sectoroverschrijdende ESRS’s and tien onderwerpspecifieke ESRS’s (5 op klimaat en milieu-, 4 op sociaal en 1 op governance-gebied) vereisen rapportage op governance, strategie, en impact-, risico- en kansenmanagement.

Nummer	Onderwerp
ESRS 1	Algemene vereisten
ESRS 2	Algemene toelichtingen
ESRS E1	Klimaatverandering
ESRS E2	Vervuiling
ESRS E3	Water en mariene hulpbronnen
ESRS E4	Biodiversiteit en ecosystemen
ESRS E5	Materiaalgebruik en circulaire economie
ESRS S1	Eigen werknemers
ESRS S2	Werknemers in de value chain
ESRS S3	Invloed op gemeenschappen
ESRS S4	Klanten en eindgebruikers
ESRS G1	Business conduct

Wat is ESRS E1?

De ESRS E1 is een van de tien actuele standaarden die ten grondslag liggen aan de Corporate Sustainability Reporting Directive en zijn een essentieel Europees kader voor de aanpak van klimaatverandering.

Bedrijven die onder de CSRD-regelgeving vallen, moeten rapporteren conform ESRS E1, tenzij ze kunnen aantonen dat hun activiteiten geen significante impact hebben op het klimaat. Een organisatie die klimaatverandering niet als materieel identificeert, door middel van een dubbele materialiteitsbeoordeling (een belangrijke eis van CSRD), moet een gedetailleerde uitleg geven waarom ze die conclusie trekken.

Gezien de brede en systematische gevolgen van klimaatverandering, verwachten we dat de meeste CSRD-plichtige bedrijven zullen moeten rapporteren conform ESRS E1. Het is daarom van groot belang dat bedrijven de tijdlijn voor invoering van de wetgeving in de gaten houden. Zo zorg je ervoor dat de kans dat je compliant bent zo groot mogelijk is.

Wat dekt de ESRS E1-norm?

ESRS E1 omvat ongeveer 100 datapunten, waarover bedrijven moeten rapporteren. Veel van deze datapunten zijn mogelijk al beschikbaar binnen je organisatie, vooral als ze al rapporteren aan kaders als CDP.

ESRS E1 omvat 3 belangrijke elementen:

1. Klimaateffecten op het bedrijfsleven (E1-2,9): Naast het verzamelen van consistente en vergelijkbare gegevens om de klimaatimpact van een bedrijf te evalueren, vereist de ESRS E1-standaard dat bedrijven evalueren hoe klimaatverandering hun activiteiten en value chain beïnvloedt. Een belangrijk deel van deze evaluatie is het identificeren en rapporteren van materiële klimaatrisico’s op bedrijfsactiviteiten en het beoordelen van de financiële implicaties van die risico’s over verschillende tijdspannen en scenario’s.
   
2. Zakelijke effecten op klimaatverandering (E1-5,6): ESRS E1 vereist dat bedrijven hun broeikasgasemissies en energieverbruik rapporteren en in detail beschrijven hoe hun activiteiten bijdragen aan klimaatverandering. Deze transparantie ondersteunt stakeholders bij het begrijpen van de ecologische voetafdruk van het bedrijf.
   
3. Acties en strategieën om risico’s en effecten te verminderen (E1-1,3,4,7,8): ESRS E1 vereist dat bedrijven strategieën en actieplannen ontwikkelen en rapporteren die de uitstoot van broeikasgassen verminderen (mitigatie) en klimaatrisico’s vermijden (adaptatie). Bedrijven moeten ook aangeven wanneer ze de acties uitvoeren. Twee belangrijke acties zijn het vaststellen van reductiedoelstellingen, die zijn afgestemd op de opwarmingslimiet van 1,5 °C volgens de Overeenkomst van Parijs, en het ontwikkelen van een klimaattransitieplan.

Samenvattend richt ESRS E1 zich op een uitgebreide rol van een bedrijf bij klimaatverandering, het begrijpen van de invloed van klimaatverandering op het bedrijf en het implementeren van strategieën om deze risico’s en effecten te beperken. Dit zorgt voor meer transparantie, verantwoording en proactief management van klimaatuitdagingen.t of climate-related challenges.

Wanneer gaat ESRS E1 in?

ESRS E1 zal tussen 2025 en 2029 gefaseerd worden ingevoerd, in overeenstemming met de implementatie van CSRD. Bedrijven zijn verplicht om jaarlijks ESRS E1-conforme rapporten te publiceren, die voorafgaand aan publicatie een externe audit moeten ondergaan.

De eisen strekken zich uit tot een veel breder scala aan organisaties dan eerdere wettelijke rapportage-eisen, daarom zal een aantal bedrijven helemaal opnieuw moeten beginnen in hun rapportagetraject. Organisaties die nog niet zijn begonnen met het verzamelen van data, zullen snel moeten beginnen om ervoor te zorgen dat de gegevens op tijd voor de deadlines beschikbaar zijn met een verifieerbare kwaliteit. Voor organisaties die al over data beschikken, moet de nadruk liggen op het verbeteren van datakwaliteit, systemen en governance om een soepel rapportageproces vóór 2025 te garanderen.

Wat betekent ESRS E1 voor jouw bedrijf?

CSRD legt de lat hoger op het gebied van kwaliteit en details van de rapportage voor bedrijven die in de EU actief zijn. Enkele belangrijke implicaties zijn:

• Beperkte zekerheid: CSRD vereist beperkte zekerheid, dus nauwkeurige en betrouwbare gegevens zijn cruciaal. Je zult goede systemen en interne controles moeten implementeren voor het meten en volgen van je klimaatimpact, inclusief emissiegegevens en klimaatrisicobeoordelingen, om de nauwkeurigheid van je klimaatrapportage te garanderen. Denk aan het opzetten van speciale teams of individuele collega’s die verantwoordelijk zijn voor duurzaamheidsrapportage en compliance.
• Value chains: CSRD is de eerste rapportageverordening in de EU die Scope 3-rapportage verplicht stelt. Dit betekent dat rapportageverplichtingen niet alleen betrekking hebben op operaties, maar ook op value chains. De klimaatimpact op de value chain moet worden beoordeeld voor zowel fysieke risico’s als transitierisico’s, waardoor de rapportage-eisen voor veel bedrijven worden uitgebreid. Alle emissiecategorieën van de value chain moeten ten minste om de vijf jaar worden gescreend en materiaalcategorieën moeten jaarlijks worden berekend en gerapporteerd.
• Toekomstgerichte aanpak: CSRD implementeert een toekomstgerichte aanpak in plaats van zich alleen te concentreren op de huidige risico’s en effecten. Dit houdt onder meer in dat bedrijven worden verplicht een beoordeling van locked-in-emissies uit te voeren (een toekomstig emissietraject bij business-as-usual) en dat er scenarioanalyses worden uitgevoerd voor klimaatrisico’s.
• Financiële kwantificering: CSRD zal geleidelijk de eis introduceren om risico’s, effecten en mitigerende maatregelen financieel te kwantificeren. Dit moedigt bedrijven aan om klimaatoverwegingen te integreren in hun financiële boekhouding en bedrijfsstrategie, en duurzaamheidsdoelstellingen af te stemmen op de bedrijfsdoelstellingen. Als gevolg hiervan zullen finance-, duurzaamheids- en risicoteams nauwer moeten samenwerken om kwantitatieve assessments van financiële klimaatrisico’s te ontwikkelen.
• Definities op elkaar afstemmen: CSRD stemt de definitie van Net Zero en temperatuur-doelstellingen (bijv. 1,5 graden) af op het traject dat door SBTi is ontwikkeld. Bedrijven met doelstellingen die niet door SBTi zijn gevalideerd, moeten de afstemming op een traject van 1,5 graad onderbouwen.

Hoe te reageren op de ESRS E1?

Om effectief te reageren op ESRS E1 en de hierboven genoemde implicaties, moeten bedrijven eerst het belang ervan inzien bij het verbeteren van duurzaamheidsrapportage en transparantie voor stakeholders. Het is essentieel om de impact op de huidige activiteiten en compliance te evalueren en een solide implementatieplan op te stellen met interne audits en duidelijke rapportagekaders. Het betrekken van belanghebbenden en het onderhouden van transparante communicatie zijn essentieel voor het bouwen aan vertrouwen en verantwoording.

Het is belangrijk om deze uitdagingen in overweging te nemen en ontbrekende informatie te beoordelen bij het reageren op de ESRS E1-eisen:

• Toewijzing van middelen: Voorzien in de behoefte aan voldoende middelen en expertise om aan de normen te voldoen. Ver genoeg van tevoren plannen om de door de norm vereiste kwaliteitsinformatie te kunnen leveren.
• Databeheer: Bespreek en begrijp mogelijke uitdagingen bij het verzamelen, beheren en rapporteren van data, en implementeer databeheersystemen en -tools om traceerbaarheid, verantwoording en controleerbaarheid te waarborgen.
• Technologische eisen: Overweeg de nodige technologische hulpmiddelen of platforms voor compliance. Softwaretools kunnen waardevol zijn voor het stroomlijnen van dataverzameling en rapportage, het bespaart tijd binnen een organisatie, en het waarborgt consistentie in de documentatie van processen.
• Governance: Herziening van de huidige structuren en processen die nodig zijn om de compliance te beoordelen en de ESG-prestaties continu te monitoren en te verbeteren in overeenstemming met ESRS E1. Dit moet worden beoordeeld op senior- of bestuursniveau en er moet verantwoording worden afgelegd voor meerdere aspecten (bijv. beoordeling van klimaatrisico’s, vooruitgang ten opzichte van doelstellingen, investeringen, evoluerende bedrijfsstrategie).

Door deze uitdagingen proactief aan te pakken, voldoen bedrijven niet alleen aan de regelgeving; ze kunnen ESRS E1 ook benutten als een kans om hun duurzaamheidspraktijken te verbeteren en hun marktpositie te versterken.

De belangrijkste boodschap om te benadrukken is het belang van een vroege en grondige aanpak van de uitdagingen van ESRS E1. Deze aanbeveling is gebaseerd op de complexiteit van CSRD en het voordeel van een aanpak klaar hebben liggen voordat je de druk van compliance hebt. Het is belangrijk om te begrijpen dat een early adopter zijn ook een voordeel is, aangezien alle bedrijven en sectoren verplicht zijn aan dezelfde standaard te rapporteren.

Wat zijn de voordelen van een voorsprong op ESRS E1?

Voldoen aan de ESRS E1-standaard biedt voordelen die verder gaan dan compliance. We hebben bij eerdere rapportagestandaarden, zoals TCFD, gezien dat organisaties die in een vroeg stadium handelen er het meeste baat bij zullen hebben. Deze organisaties gebruiken de ESRS E1-structuur als aansporing om de bedrijfsstrategie en -activiteiten grondig te herzien, waaronder:

• Verbeterde transparantie en verantwoordingsplicht: Bouw vertrouwen op bij belanghebbenden door te laten zien dat je je inzet voor duurzaamheid en verantwoorde bedrijfspraktijken.
• Verbeterd risicomanagement: Identificeer en beperk klimaatrisico’s, waarmee je de veerkracht en het aanpassingsvermogen van het bedrijf vergroot.
• Concurrentievoordeel: Onderscheid je bedrijf van concurrenten en versterk je merk door proactieve inspanning op het gebied van duurzaamheid onder de aandacht te brengen.
• Aantrekken van beleggers: Stem af op verwachtingen van beleggers rond duurzame praktijken, wat mogelijk meer investeringen aantrekt en financiële prestaties verbetert.
• Uitstoot reduceren: Stem af op de wereldwijde klimaatdoelstellingen, benut kostenbesparingen en genereer waarde door actie.
• Verbeterd milieubeheer: Implementeer duurzame bedrijfspraktijken en uitgebreide klimaatplannen.
• Verbeterde hulpbronnenefficiëntie: Profiteer van efficiënt hulpbronnengebruik en ondersteun praktijken in de circulaire economie.

Hoe kan Anthesis je ondersteunen?

ESRS E1 bestaat uit de bekende onderdelen, zoals een klimaatrisicoanalyse, GHG-boekhouding, de ontwikkeling van een routekaart en het stellen van doelen. Maar in vergelijking met eerdere versies van EU-rapportage-eisen vraagt deze norm een hoger niveau van detail en nauwkeurigheid. De aannames en methoden die worden gebruikt bij het rapporteren op basis van ESRS E1 moeten gebaseerd zijn op de beste beschikbare data, de specifieke context van locaties en het inzicht in bestaande en geplande mitigatie- en aanpassingsmaatregelen die alleen kunnen voortvloeien uit een nauwe samenwerking met je leveringspartner. Dit is waarin Anthesis je kan ondersteunen.

Anthesis hanteert een deskundige aanpak die we op maat maken voor elke organisatie waarmee we samenwerken. Hoewel we efficiënt gebruik maken van de best beschikbare informatie, tools en technieken, erkennen we dat je nauwe samenwerking met belangrijke stakeholders in de hele organisatie, zoals de afdelingen duurzaamheid, financiën, bedrijfsvoering en inkoop niet kunt vervangen. Daarmee leer je je bedrijf, value chain en commerciële context begrijpen. We zijn gericht op het toepassen van jouw context op de analyse en aanpak, en op het verstrekken van op maat gemaakte aanbevelingen op het gebied van GHG-boekhouding, het stellen van doelen, decarbonisatie-activiteiten en klimaatrisicomanagement.e focused on applying your context to the analysis and modelling and providing tailored recommendations on greenhouse gas accounting, target setting, decarbonisation activities, and Climate Risk management.