Het EU Omnibus-vereenvoudigingspakket
Wat het betekent voor je bedrijf en hoe erop te reageren
Inhoud
- What's happened?
- Over het Omnibus-vereenvoudigingspakket
- Belangrijkste wijzigingen
- Wat zit er achter dit initiatief?
- Wat gaat er nu gebeuren?
Deel dit artikel
Wat is er gebeurd?
De Europese Commissie kondigde in februari een nieuw pakket voorstellen aan, gericht op het stroomlijnen van de eisen voor duurzaamheidsrapportage. Hoewel dit nog wettelijk goedgekeurd moet worden, voelen veel bedrijven nu al de impact van de onzekerheid rond morgelijke wijzigingen in belangrijke regelgeving, waaronder de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD), en de EU Taxonomy.
Dit artikel biedt duidelijkheid over wat we weten, wat er gaat gebeuren en hoe bedrijven het best kunnen reageren.
Wat we weten over het Omnibus-vereenvoudigingspakket
In november 2024 gaf de voorzitter van de Europese Commissie aan dat de EU overwoog om duurzaamheidsregelgeving te consolideren in één omnibus, zodat de administratieve lasten voor bedrijven kleiner zouden worden. Op 26 februari 2025 publiceerde de Commissie het nieuwe voorstellenpakket.
Het pakket is ontworpen om de duurzaamheidseisen voor EU-bedrijven te stroomlijnen en te vereenvoudigen en om bestaande regelgevingskaders op elkaar af te stemmen. De wijzigingen zullen van invloed zijn op bepaalde eisen van de volgende regelingen:
- CSRD – Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD): EU-richtlijn die bedrijven verplicht om ESG-impact (environmental, social en governance) openbaar te maken om de transparantie en verantwoordingsplicht van bedrijven te vergroten.
- CSDDD – Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD): EU-richtlijn die bedrijven verplicht om negatieve gevolgen voor mensenrechten, milieu en klimaat in hun activiteiten en value chains te identificeren, te voorkomen en te beperken.
- De EU-taxonomieverordening: classificatiesysteem dat ecologisch duurzame economische activiteiten definieert om investeringen en duurzaamheidspraktijken van bedrijven in de EU te ondersteunen.
- CBAM – Carbon Border Adjustment Mechanism: EU-verordening die naar de EU ingevoerde goederen een CO2-prijs oplegt om CO2-lekkage te voorkomen en wereldwijde emissiereductie te bevorderen.
Bovendien zullen er gevolgen zijn voor investeringsprogramma’s en duurzame financiële rapportage. Dit pakket is onderdeel van een reeks voorstellen die gericht zijn op vereenvoudiging en verbanden leggen tussen verschillende vormen van regelgeving.
Belangrijkste wijzigingen
Het pakket introduceert de volgende belangrijke wijzigingen:
- Een vermindering van de reikwijdte van de CSRD van 80%, waardoor verplichte CSRD-compliance beperkt blijft tot bedrijven met meer dan 1.000 werknemers en een omzet van meer dan € 50 miljoen of een balans van meer dan € 25 miljoen.
- Een uitstel van twee jaar voor degenen die binnen de scope van de CSRD blijven, maar nog niet hebben gerapporteerd, waardoor andere bedrijven meer tijd krijgen om zich voor te bereiden en zich opnieuw aan te passen.
- Geen uitstel voor beursgenoteerde EU-bedrijven die al onder de CSRD rapporteren.
- Het verwijderen van de mogelijkheid voor uitgebreide assurance (redelijke assurance).
- Verwijdering van de plannen voor sectorspecifieke standaarden onder de CSRD.
- Herziening en vereenvoudiging van de European Sustainability Reporting Standards, waaronder een vermindering van het aantal vereiste datapunten.
- Uitstel van een jaar van de CSDDD voor de eerste fase voor de grootste bedrijven die onder de regeling vallen.
- Het ontheffen van bedrijven die onder de CSDDD vallen van de verplichting om systematisch diepgaande analyses uit te voeren van negatieve effecten in Tier 2+ supply chains (tenzij er plausibele informatie is die erop wijst dat negatieve effecten zich daar hebben voorgedaan of kunnen voordoen).
- Vermindering van de frequentie van periodieke beoordelingen en monitoring die vereist zijn onder de CSDDD van jaarlijks naar elke 5 jaar, met ad-hoc analyses waar nodig.
- Verwijdering van de verplichting om klimaattransitieplannen (CTP’s) te implementeren die eerder in de CSDDD waren opgenomen (hoewel de verplichting om CTP’s te ontwikkelen en acties op te nemen die zijn geïmplementeerd of gepland, wordt gehandhaafd).
- Een limiet aan de hoeveelheid data die bedrijven kunnen opvragen bij kleinere bedrijven in hun value chain.
- Verlichting van regels voor bedrijven met meer dan 1.000 werknemers en een omzet onder de 450 miljoen euro door het rapporteren van de taxonomie vrijwillig te maken, en de optie om te rapporteren over gedeeltelijke taxonomie-afstemming.
- Een vrijwillige mkb-rapportagestandaard (VSME) wordt gebruikt voor het ontwikkelen van vrijwillige standaarden voor de bedrijven die niet langer onder de CSRD vallen.
De dubbele materialiteit-eis blijft een belangrijk element van de CSRD, wat betekent dat bedrijven die binnen de reikwijdte vallen, moeten rapporteren over zowel de invloed van duurzaamheid op hun bedrijf als hun impact op mens en milieu.
Wat zit er achter dit initiatief?
Dit pakket is het antwoord van de Europese Unie op de zorgen over de complexiteit van de duurzaamheidsrapportage-eisen en voor het behouden van concurrentievermogen binnen het bredere mondiale economische landschap. Sommigen geloven dat duurzaamheidswetgeving een ongelijk speelveld creëert in vergelijking met markten zoals de Verenigde Staten en China, en dat complexe eisen een last vormen voor bedrijven. Anti-ESG-lobbyisten, waaronder olie- en gasbedrijven en industrieën die zich verzetten tegen een Net Zero-toekomst, beweren dat overmatige regelgeving Europa in een nadelige positie brengt.
Ons perspectief is dat, hoewel er zeker ruimte is om de regelgeving te stroomlijnen, deze regelgeving, mits correct geïmplementeerd, het concurrentievermogen zou moeten vergroten, doordat het de transparantie verhoogt en schonere en meer milieuvriendelijke producten en diensten bevordert. De kernconcepten van ESG-regelgeving, waaronder de CSRD en CSDDD, zijn gezond en zakelijk gezien verstandig. De EU heeft altijd sneller gehandeld op het gebied van ESG dan andere markten en dit is een concurrentievoordeel dat de EU zou moeten blijven nastreven. Overheden, grote bedrijven en regelgevende instanties hebben ook steun uitgesproken voor de bestaande regelgeving, en hebben hun bezorgdheid geuit over de onzekerheid die het proces van herziening heeft geïntroduceerd.
De weerstand tegen duurzaamheidsregelgeving is niet nieuw. We zagen een vergelijkbare weerstand toen de regelgeving voor financiële rapportage werd geïntroduceerd, maar tegenwoordig wordt transparante financiële rapportage als fundamenteel beschouwd voor het vertrouwen in de markt. In de toekomst zal het waarschijnlijk als even onaanvaardbaar worden beschouwd om niet op een gestandaardiseerde manier over duurzaamheid te rapporteren. Het concept van het auditen van ESG-data lijkt misschien nieuw, maar financiële audits hebben een vergelijkbare overgang doorgemaakt en zijn in de loop van de tijd geëvolueerd tot een sterk gereguleerde en rigoureuze eis.
Wat gaat er nu gebeuren?
De voorgestelde wijzigingen zijn nu onderworpen aan een langdurig wetgevingsproces dat 6-12 maanden of langer kan duren. Sommige elementen, bijvoorbeeld het uitstel van de tijdlijn van de CSRD, kunnen sneller worden aangenomen dan andere voorgestelde wijzigingen.
Voorlopig is het belangrijk om op te merken dat het voorgestelde Omnibus-pakket de eisen van de bestaande regelgeving niet opschort en dat de huidige wetten nog steeds van toepassing zijn.
Hoogstwaarschijnlijk is het proces als volgt:
Hoe kun je als bedrijf het best reageren?
Ondanks de aanhoudende onzekerheid moeten bedrijven doorgaan met hun duurzaamheidsrapportage en compliance-inspanningen. De ESG-agenda wordt niet bepaald door toezichthouders, maar door investeerders, consumenten en zakelijke stakeholders. Dit is niet veranderd. De introductie van gestandaardiseerde regelgeving is bedoeld om eerlijke vergelijking mogelijk te maken en de transparantie te vergroten, niet om de agenda te bepalen.
Voor bedrijven die onzeker zijn over wat ze nu het best kunnen doen, adviseren we om contact op te nemen met hun Anthesis-contact, juridische adviseur en financiële auditor. De voorgestelde regelgeving zijn onderhevig aan wijzigingen en wordt verschillend toegepast naar de unieke structuur van elk bedrijf.
Beursgenoteerde grote bedrijven in de EU – ga door met je business as usual
Als je in boekjaar 2024 onder de CSRD rapporteerde, en daarvoor onder de NFRD, zijn er voor jou wat betreft drempels of tijdlijnen geen wijzigingen. Er zal waarschijnlijk te zijner tijd een bijgewerkte ESRS-set komen met minder datapunten.
Bedrijven die in boekjaar 2025 onder de CSRD moeten rapporteren – pauzeer je geplande acties niet
Als je werkt aan je dubbele materialiteitsbeoordeling of aan implementatie, ga dan door zoals gepland. Als je vertraagt en de regelgeving verandert niet zoals verwacht – of als het wetgevingsproces langer duurt dan verwacht – loop je mogelijk het risico van non-compliance. Doorgaan met een robuuste materialiteitsanalyse, het vaststellen van een ESG-strategie, het werken aan effectieve prestatieverbetering en het voorbereiden van vrijwillige duurzaamheidsrapporten voor stakeholders is ook heel waardevol buiten compliance.
Mkb’s – hanteer een stakeholder-gerichte aanpak
Zelfs als de rapportagevereisten veranderen, blijft het zinvol om nu te beginnen met je inspannen voor compliance. Het implementeren van best practices, zoals een dubbele materialiteitsanalyse, stelt je in staat om te voldoen aan de verwachtingen van je investeerders. Tegelijkertijd verbetert het je bedrijfsimago en ondersteunt het je value chain-relaties. Ook helpt het je om voordelen in risicobeheer en kostenefficiëntie te identificeren en ervan te profiteren, in afwachting van mogelijke wijzigingen in regelgeving.
Aanpassen, niet pauzeren
De fundamentele principes van de duurzaamheidsregelgeving van de EU zijn gebaseerd op best practices. Concepten zoals dubbele materialiteit bieden strategische waarde, verbeteren governance en faciliteren transparante communicatie met stakeholders. Aangezien het wetgevingsproces een jaar of langer kan duren, moeten bedrijven niet het risico lopen te wachten op definitieve duidelijkheid over de wijzigingen voordat ze actie ondernemen.
Blijf op koers en zorg ervoor dat je bedrijf de compliance kan waarborgen, terwijl je je aanpast aan de mogelijke wijzigingen, indien goedgekeurd. Door nu proactief stappen te nemen, kun je je organisatie positioneren in een veranderend regelgevingslandschap en tegelijkertijd investeren in initiatieven die toekomstbestendig zijn én zakelijke waarde creëren.
Ons team van experts heeft een enorme drive om het klimaatprobleem aan te pakken. Samen gaan we voor een positieve verandering. Steeds meer organisaties kiezen ervoor om met ons de weg naar Net Zero te bewandelen, ongeacht waar ze zijn op hun reis. Doe je ook mee?