Hoe je klimaatrisico’s beoordeelt en aanpakt voor een toekomstbestendig bedrijf

Elenoor van Es

Senior Climate & Carbon Advisor

Nederland

Inhoud

• Wat is een klimaatrisico?
• Hoe beoordeel je klimaatrisico’s?
• TCFD en CSRD samenbrengen
• Actiestappen voor een toekomstbestendig bedrijf

Deel dit artikel

• Deel via Linkedin
• Deel via Facebook
• Deel via X
• Deel via e-mail

Wat is een klimaatrisico?

In een modern bedrijf is het begrijpen van klimaatrisico’s cruciaal voor succes op de lange termijn. Klimaatrisico’s zijn de potentiële financiële en operationele gevolgen die ontstaan door klimaatverandering (lange termijn-verschuivingen in temperaturen en weerspatronen, voornamelijk veroorzaakt door menselijke activiteiten zoals het verbranden van fossiele brandstoffen) en maatregelen om klimaatverandering te beperken.

Deze risico’s zijn onderverdeeld in twee hoofdcategorieën: fysieke en transitierisico’s. Fysieke risico’s ontstaan door de directe gevolgen van klimaatverandering, zoals extreme weersomstandigheden, stijgende zeespiegels en temperatuurschommelingen. Bedrijven kunnen schade ondervinden aan activa (of verlies van werknemers en klanten), verstoringen in de bedrijfsvoering of verhoogde kosten door deze gebeurtenissen, bijvoorbeeld door verzekeringsclaims. Bijvoorbeeld: Een landbouwbedrijf kan een aanzienlijk verlies leiden als gevolg van fysieke schade door overstromingen. Dit heeft niet alleen gevolgen voor je directe inkomsten, maar kan ook leiden tot bodemschade op de lange termijn, wat landbouw in de toekomst uitdagender maakt.

Naarmate de wereld overgaat naar een CO₂-arme economie, worden bedrijven geconfronteerd met risico’s die te maken hebben met beleidswijzigingen, technologische vooruitgang en verschuivingen in de marktvraag: transitierisico’s. Deze kunnen leiden tot verhoogde kosten, verminderde omzet, druk door regelgeving en de noodzaak tot aanzienlijke strategische veranderingen.

Bijvoorbeeld: Neem hetzelfde landbouwbedrijf, dat transitierisico’s ondervindt door nieuw beleid gericht op het verminderen van stikstofuitstoot. Dit zou het bedrijf kunnen dwingen om te investeren in dure reductiemaatregelen, wat de bedrijfsresultaten beïnvloedt en een verschuiving in operationele strategieën vereist.

Bedrijven worden nu al met deze risico’s geconfronteerd, en het is essentieel om te begrijpen in hoeverre jouw bedrijf nu en in de toekomst wordt beïnvloed. Deze impact kan direct zijn (bijvoorbeeld schade aan activa of veranderingen in regelgeving) of indirect (bijvoorbeeld verstoringen in de waardeketen of verhoogde kosten van leveranciers). Naast risico’s biedt klimaatverandering bedrijven ook de kans om te innoveren en leiderschap te tonen op het gebied van duurzaamheid, door zich adequaat en proactief aan te passen aan mogelijke risico’s. Het begrijpen van deze risico’s is de eerste stap in het bouwen aan een toekomstbestendig bedrijf.

Hoe beoordeel je klimaatrisico’s?

Om klimaatrisico’s effectief te managen, moeten bedrijven het Task Force on Climate-related Financial Disclosures (TCFD)-framework gebruiken. Dit framework begeleidt bedrijven bij het integreren van klimaatrisico’s in hun algemene strategie en bedrijfsvoering.

Het TCFD-framework is gebaseerd op vier pijlers:

• Governance: Zorg ervoor dat de raad van bestuur en het management van je bedrijf actief betrokken zijn bij het toezicht op klimaatgerelateerde risico’s en kansen.
• Strategie: Evalueer hoe klimaatrisico’s en -kansen van invloed zijn op jouw bedrijfsstrategie en financiële planning bij verschillende scenario’s.
• Risicomanagement: Identificeer, evalueer en beheers klimaatrisico’s als onderdeel van het bredere risicomanagement van je bedrijf.
• Statistieken en targets: Gebruik statistieken en targets om relevante klimaatrisico’s en -kansen te beoordelen en te managen.

Onder een geïntegreerde aanpak valt ook het inbedden van klimaatrisicobeoordeling aan de hand van bovenstaande pijlers, waaronder:

• Scenarioanalyse: Evalueer fysieke en transitierisico’s onder verschillende korte en lange termijn klimaatscenario’s (bijvoorbeeld bij een opwarming van 1,5°C, 2°C en 3°C) om potentiële bedrijfsimpact te begrijpen.
• Financiële impactbeoordeling: Evalueer hoe deze risico’s je financiële prestaties kunnen beïnvloeden, zoals omzet, kosten en activawaarde, terwijl je tegelijkertijd kansen identificeert.
• Betrokkenheid van stakeholders: Betrek interne stakeholders van verschillende afdelingen om ervoor te zorgen dat klimaatrisico’s volledig worden begrepen en geïntegreerd in je strategie en bedrijfsvoering.

TCFD en CSRD samenbrengen

Bovenop dit alles vereist CSRD ook dat bedrijven hun klimaatrisico’s openbaar maken en de manier waarop hun algemene klimaatdoelen op die risico’s aansluiten. Door zich te richten op frameworks zoals TCFD, kunnen bedrijven niet alleen stevig risicomanagement waarborgen, maar ook voldoen aan deze nieuwe regelgeving. Het begrijpen en beoordelen van klimaatrisico’s gaat echter niet alleen om compliance; het gaat vooral om het waarborgen van de toekomst van je bedrijf. Je kunt daarvoor gebruikmaken van de volgende actiestappen.

Actiestappen voor een toekomstbestendig bedrijf

Met een goed begrip van klimaatrisico’s en hoe deze te beoordelen, is het tijd om te bouwen aan een veerkrachtige toekomst. Deze uitdaging kun je proactief aanpakken door aan deze vijf onderwerpen te werken:

1. Mitigatie: Verminder je CO₂-uitstoot om je klimaatimpact te verlagen. Dit bestrijdt niet alleen klimaatverandering, maar beperkt ook transitierisico’s die te maken hebben met strengere regelgeving en veranderende marktvraag.
2. Adaptatie: Maak je huidige activa en supply chains minder kwetsbaar voor klimaatimpact. Door bijvoorbeeld je infrastructuur weerbaarder te maken of je productlijnen te diversifiëren, ben je beter beschermd tegen fysieke risico’s.
3. Ontwikkel toekomstbestendige strategieën: Zorg ervoor dat alle toekomstige projecten – of het nu nieuwe producten, partners of gebouwen zijn – een due diligence-proces voor klimaatrisico’s ondergaan. Met deze vooruitziende blik zal je bedrijf beter gedijen in een veranderend klimaat.
4. Betrokkenheid van interne stakeholders: Betrek voortdurend interne stakeholders om klimaatstrategieën af te stemmen op de operationele realiteit, waarmee je brede steun voor klimaatinitiatieven creëert.
5. Proactief waardeketenbeheer: Neem verantwoordelijkheid voor meer dan alleen je directe bedrijfsactiviteiten. Werk samen met leveranciers, klanten en andere stakeholders om aan veerkracht in de hele waardeketen te bouwen.

Door deze stappen te ondernemen, pak je niet alleen huidige klimaatrisico’s aan, maar ontstaan er ook kansen voor groei en innovatie. Aarzel niet om contact met ons op te nemen voor meer informatie of om te ontdekken hoe je deze strategieën kunt toepassen.